Một nhà lãnh đạo ESG không chỉ “biết nói về bền vững”, mà phải chuyển hóa tư duy bền vững thành hành động quản trị – từ hoạch định chiến lược đến văn hóa doanh nghiệp.
ESG và sự dịch chuyển trong tư duy lãnh đạo toàn cầu
Trong kỷ nguyên phát triển bền vững, cụm từ ESG (Environmental – Social – Governance) không còn là khái niệm xa lạ. Từ các thị trường vốn, chuỗi cung ứng toàn cầu cho đến các chính sách công, ESG đang trở thành ngôn ngữ chung để đánh giá một phần khía cạnh trong năng lực quản trị doanh nghiệp.
Nếu như trước đây, năng lực lãnh đạo được đo bằng khả năng tăng trưởng doanh thu và tối ưu hóa lợi nhuận, thì nay, các nhà đầu tư, khách hàng, và nhân viên đều kỳ vọng nhà lãnh đạo phải biết kiến tạo giá trị lâu dài cho con người và hành tinh. ESG không còn là “phụ lục” trong báo cáo thường niên, mà là trụ cột chiến lược trong năng lực lãnh đạo hiện đại.
ESG – Thước đo mới cho năng lực lãnh đạo
ESG phản ánh ba chiều cạnh cốt lõi của năng lực lãnh đạo hiện đại:
- Tư duy bền vững (Sustainability mindset): Nhà lãnh đạo không chỉ tối ưu cho kết quả ngắn hạn mà hướng đến giá trị lâu dài, cân bằng giữa lợi ích doanh nghiệp và xã hội.
- Trách nhiệm đa bên liên quan (Stakeholder orientation): CEO không chỉ phục vụ cổ đông mà phải thấu hiểu và đáp ứng kỳ vọng của khách hàng, nhân viên, cộng đồng và môi trường.
- Năng lực quản trị tích hợp (Integrated governance): ESG đòi hỏi lãnh đạo nhìn nhận rủi ro và cơ hội dưới góc độ toàn diện – môi trường, xã hội và quản trị – thay vì chỉ tập trung vào tài chính.
Ở cấp độ chiến lược, năng lực ESG giúp nhà lãnh đạo chuyển đổi mô hình kinh doanh, từ việc chỉ “tuân thủ” sang “tạo giá trị bền vững”. Doanh nghiệp dẫn đầu trong ESG thường đạt hiệu quả hoạt động cao hơn, thu hút đầu tư, và có khả năng chống chịu tốt hơn trước biến động kinh tế hoặc khủng hoảng môi trường.
Vì sao ESG trở thành yêu cầu tất yếu với CEO hiện đại
Ba động lực chính đang khiến ESG trở thành tiêu chuẩn lãnh đạo mới:
- Áp lực từ nhà đầu tư và thị trường vốn:
Các quỹ đầu tư ưu tiên doanh nghiệp có chiến lược ESG rõ ràng. Khả năng lãnh đạo ESG trở thành “bảo chứng niềm tin” giúp doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn dài hạn. - Kỳ vọng từ thế hệ nhân sự mới:
Thế hệ Millennials và Gen Z mong muốn làm việc trong tổ chức có giá trị và mục tiêu bền vững. Một lãnh đạo ESG có thể truyền cảm hứng, thu hút và giữ chân nhân tài. - Khung pháp lý và chuẩn mực toàn cầu:
ESG ngày càng được yêu cầu minh bạch hóa. Do đó, nhà lãnh đạo cần có năng lực hiểu, giám sát và ra quyết định dựa trên dữ liệu ESG.
Năng lực ESG: Bộ kỹ năng mới của nhà lãnh đạo thế hệ tương lai
Để trở thành nhà lãnh đạo ESG thực thụ, CEO và cấp quản lý cần phát triển một bộ năng lực tổng hợp, bao gồm:
- Tư duy hệ thống (Systems Thinking): Nhìn nhận tác động giữa các yếu tố kinh tế – xã hội – môi trường như một chỉnh thể.
- Hiểu biết ESG về mặt chiến lược: Biết tích hợp ESG vào chuỗi giá trị, mô hình kinh doanh và chiến lược tổ chức.
- Năng lực quản trị rủi ro phi tài chính: Xác định và giảm thiểu rủi ro về biến đổi khí hậu, đạo đức kinh doanh, hay quản trị dữ liệu.
- Kỹ năng lãnh đạo chuyển đổi (Transformational Leadership): Truyền cảm hứng để nhân viên cùng thay đổi hành vi và hướng đến mục tiêu bền vững.
Một nhà lãnh đạo ESG không chỉ “biết nói về bền vững”, mà phải chuyển hóa tư duy bền vững thành hành động quản trị – từ hoạch định chiến lược đến văn hóa doanh nghiệp.
Phát triển năng lực ESG – Từ nhận thức đến hành động
Hành trình trở thành nhà lãnh đạo ESG không thể diễn ra trong một sớm một chiều. Nó đòi hỏi sự học hỏi liên tục, thực hành quản trị bền vững, và hợp tác liên ngành.
Một số hướng đi cho các CEO và nhà quản lý:
- Tham gia đào tạo chuyên sâu về ESG Leadership: Các chương trình như Thạc sĩ về ESG của AIT Việt Nam giúp nhà lãnh đạo hiểu cách tích hợp ESG vào chiến lược doanh nghiệp.
- Thiết lập hệ thống đo lường ESG nội bộ: Áp dụng chỉ số bền vững (ESG KPIs) trong đánh giá hiệu suất quản trị.
- Lan tỏa văn hóa ESG: Khuyến khích tư duy “bền vững từ bên trong”, nơi mỗi quyết định đều cân nhắc tác động xã hội và môi trường.
ESG – Tương lai của năng lực lãnh đạo
Khi ESG dần trở thành tiêu chuẩn trong mọi lĩnh vực, năng lực lãnh đạo ESG không chỉ là xu hướng, mà là nền tảng để doanh nghiệp tồn tại và phát triển dài hạn.
Các CEO, nhà quản trị – những người sẽ dẫn dắt doanh nghiệp trong thập kỷ tới cần coi ESG như một phần của năng lực lãnh đạo. Bởi trong thời đại bền vững, lãnh đạo không chỉ là người tạo ra giá trị kinh tế, mà là người kiến tạo giá trị cho tương lai.
Để hiểu sâu hơn về năng lực lãnh đạo ESG và cách tích hợp vào chiến lược doanh nghiệp, có thể khám phá các chương trình đào tạo ESG tiên phong của AIT Việt Nam.
