Cơn khát nhân sự ESG giữa làn sóng chuyển đổi bền vững

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi phát triển bền vững, ESG đã vượt qua vai trò như một xu hướng và trở thành yếu tố sống còn trong chiến lược dài hạn của doanh nghiệp. Tuy nhiên, khi cơ hội tăng trưởng ESG đang nở rộ, thì một nghịch lý đáng lo ngại xuất hiện: thiếu hụt nhân sự có trình độ về ESG cả về chiều sâu chuyên môn lẫn năng lực vận dụng thực tiễn.

ESG trở thành lợi thế cạnh tranh dài hạn

Không giống như CSR – vốn thường gắn với các hoạt động thiện nguyện mang tính biểu tượng, ESG là một cấu trúc quản trị toàn diện, lồng ghép các yếu tố phi tài chính (non-financial factors) vào quá trình ra quyết định, lập kế hoạch và báo cáo doanh nghiệp. Điều này phản ánh sự thay đổi sâu sắc trong cách các nhà đầu tư, cổ đông, khách hàng và cả cơ quan quản lý nhà nước nhìn nhận về giá trị thực sự của một tổ chức.

Các tập đoàn lớn toàn cầu hiện nay không còn đánh giá đối tác dựa trên lợi nhuận ngắn hạn, mà căn cứ vào năng lực quản trị rủi ro ESG, mức độ tuân thủ tiêu chuẩn môi trường – xã hội và tính minh bạch trong vận hành. Đặc biệt:

Hệ thống báo cáo ESG đã trở thành một phần bắt buộc trong IPO, phát hành trái phiếu xanh, hoặc huy động vốn đầu tư quốc tế;
Các quy định như CSRD của EU và yêu cầu từ các quỹ đầu tư lớn như BlackRock đã đặt ESG thành điều kiện tiên quyết;
Trong chuỗi cung ứng toàn cầu, ESG ngày càng là tiêu chí lựa chọn hoặc loại trừ nhà cung ứng, đặc biệt trong các ngành xuất khẩu chủ lực của Việt Nam (may mặc, da giày, điện tử, nông sản…).

Xem thêm: ESG và CSV: Giải mã thuật ngữ xoay quanh phát triển bền vững

Khoảng trống lớn về năng lực ESG tại Việt Nam

Mặc dù ESG đã được nêu trong chiến lược của nhiều doanh nghiệp, nhưng thực tiễn triển khai đang gặp phải thách thức lớn về năng lực nhân sự. Báo cáo năm 2022 của PwC về mức độ sẵn sàng ESG tại Việt Nam cho thấy:

80% doanh nghiệp đã có cam kết ESG, nhưng chỉ mới bắt đầu hành trình chuyển đổi;
71% chưa có đủ kiến thức để xác định dữ liệu cần thu thập, đo lường và báo cáo;
Chỉ 29% lãnh đạo doanh nghiệp cảm thấy tự tin vào năng lực của tổ chức trong lĩnh vực này.

Trong khi đó, hơn 60% doanh nghiệp tại Việt Nam có kế hoạch triển khai ESG trong 1–3 năm tới, nhưng đội ngũ nhân sự đủ năng lực triển khai gần như không có. Đây chính là “điểm nghẽn” trong hành trình chuyển đổi ESG – và cũng là cơ hội lớn cho những ai trang bị năng lực này từ sớm.

Những vị trí ESG đang được săn đón nhất hiện nay

Khi ESG trở thành một phần của quản trị chiến lược, các vị trí sau đây đang được các doanh nghiệp, tổ chức và định chế tài chính “truy lùng”:

Chuyên viên báo cáo ESG theo chuẩn GRI, SASB, TCFD
Quản lý phát triển bền vững doanh nghiệp
Chuyên gia đánh giá rủi ro ESG & khí hậu
Giám sát chuỗi cung ứng bền vững (Sustainable Supply Chain)
Chuyên viên CSR & truyền thông ESG nội bộ và bên ngoài

Các cơ hội việc làm không chỉ xuất hiện tại các tập đoàn sản xuất, FMCG, dệt may, mà còn lan rộng trong các ngân hàng, tổ chức tài chính, công ty tư vấn, tổ chức quốc tế, và các startup đổi mới sáng tạo về môi trường.

ESG là lĩnh vực liên ngành – yêu cầu kiến thức tích hợp và tư duy chiến lược

Khác với các kỹ năng chức năng truyền thống, ESG đòi hỏi năng lực tích hợp:

Hiểu biết chuẩn mực quốc tế: GRI, SASB, TCFD, IFRS S1/S2, và CSRD;
Kỹ năng đánh giá rủi ro phi tài chính: khí hậu, chuỗi cung ứng, tuân thủ pháp lý, quản trị nhân sự;
Năng lực xây dựng chiến lược dài hạn, dựa trên các nguyên tắc về phát triển bền vững;
Tư duy hệ thống, kết nối các bộ phận trong doanh nghiệp (tài chính, vận hành, pháp chế, truyền thông) vào một khung quản trị ESG chung.

Vì lý do này, rất khó để đào tạo nhân sự ESG nếu chỉ dựa trên các buổi workshop ngắn hạn hay hội thảo phổ biến kiến thức. Việt Nam cần những chương trình đào tạo bài bản, cập nhật, và mang tính thực hành cao – được thiết kế riêng cho các nhà quản trị, chuyên viên phân tích và người đi làm cần vận dụng ESG trong công việc hàng ngày.

Xem thêm: Thạc sĩ chuyên nghiệp về Môi trường, Xã hội và Quản trị (ESG)

Chương trình Thạc sĩ chuyên nghiệp về ESG đầu tiên tại Việt Nam

Khác với các khóa học ngắn hạn hay chứng chỉ phổ biến hiện nay, chương trình Thạc sĩ ESG của AIT mang tính hệ thống, tích hợp cả 3 trụ cột ESG vào trong chiến lược doanh nghiệp, quản trị vận hành và xây dựng năng lực ra quyết định.

Chương trình được thiết kế đặc biệt dành cho các chuyên gia, nhà quản lý cấp trung và cao, những người đang hoặc sẽ đảm nhiệm vai trò xây dựng chiến lược bền vững tại tổ chức của mình – từ doanh nghiệp sản xuất, tổ chức tài chính, tập đoàn đa quốc gia đến tổ chức phi lợi nhuận.

Vì sao nên học ESG tại AIT Việt Nam?

Là đơn vị đầu tiên tại Việt Nam đào tạo chương trình Thạc sĩ về ESG
Bằng cấp quốc tế được Bộ GD&ĐT Việt Nam công nhận
Chương trình học đáp ứng với xu hướng Chuyển đổi kép của thế giới
Trải nghiệm môi trường đa văn hoá với 02 tuần học tập tại AIT Bangkok Campus (Thái Lan)
Giảng dạy bởi đội ngũ 100% Giáo sư quốc tế hàng đầu khu vực
Thời gian học tập được thiết kế tinh gọn và linh hoạt ngoài giờ hành chính
Cơ hội kết nối mạng lưới 28000+ cựu học viên AIT trên toàn cầu và 4400+ cựu học viên Việt Nam đang giữ nhiều chức vụ quan trọng trong các tổ chức lớn

Tìm hiểu chương trình đào tạo ESG khai giảng tháng 08-09 trong năm 2025