Sau khi hoàn thành chương trình học đại học bậc cử nhân, nhiều người muốn học tiếp lên Thạc sĩ để theo đuổi một chuyên ngành khác nhằm tăng tính cạnh tranh trong thị trường việc làm và thăng tiến trong sự nghiệp. Vậy trong trường hợp lựa chọn học thạc sĩ trái ngành, người học cần lưu ý điều gì?
Có thể học Thạc sĩ trái ngành không?
Hiện nay, việc học Thạc sĩ trái chuyên ngành không còn là điều hiếm gặp, đặc biệt trong bối cảnh nhu cầu nâng cao trình độ chuyên môn và mở rộng kỹ năng đang ngày càng trở nên cấp thiết. Ngày càng nhiều người tốt nghiệp đại học một ngành nhưng chọn học thạc sĩ ở một lĩnh vực hoàn toàn khác, và xu hướng này đã được nhiều trường đại học trên thế giới chấp nhận.
Việc theo học thạc sĩ trái ngành, dù phổ biến, vẫn phụ thuộc vào từng trường và từng chương trình đào tạo cụ thể. Một số chương trình yêu cầu nền tảng kiến thức chuyên sâu từ ngành học cử nhân, như các ngành kỹ thuật hay khoa học tự nhiên, trong khi các chương trình như Quản trị Kinh doanh (MBA) hoặc các ngành liên quan đến quản lý thường mở rộng cơ hội cho người học đến từ nhiều chuyên ngành khác nhau.
Việc học thạc sĩ trái ngành không chỉ mang lại lợi ích trong việc mở rộng tầm nhìn mà còn giúp phát triển các kỹ năng đa ngành quan trọng. Ví dụ, một kỹ sư muốn chuyển hướng sang vị trí quản lý có thể học thạc sĩ về Quản trị Kinh doanh để phát triển tư duy chiến lược và kỹ năng lãnh đạo. Tương tự, một cử nhân kinh tế muốn theo đuổi lĩnh vực công nghệ có thể lựa chọn học thạc sĩ về Khoa học Dữ liệu hoặc Công nghệ Thông tin để nắm bắt xu hướng chuyển đổi số và mở rộng cơ hội nghề nghiệp.
Xu hướng này không chỉ phản ánh sự linh hoạt trong giáo dục sau đại học mà còn đáp ứng yêu cầu thực tiễn của thị trường lao động hiện đại, nơi mà sự kết hợp giữa các kỹ năng đa ngành ngày càng được đánh giá cao. Điều quan trọng là người học cần xác định rõ mục tiêu cá nhân và nghiên cứu kỹ các điều kiện đầu vào để đảm bảo chương trình học phù hợp với định hướng phát triển sự nghiệp của mình.
Cần lưu ý gì khi chọn học Thạc sĩ trái ngành?
Ngày nay, việc lựa chọn học Thạc sĩ trái ngành không chỉ là xu hướng mà còn là chiến lược định hình lại sự nghiệp trong bối cảnh thị trường lao động đòi hỏi tính linh hoạt và kỹ năng đa ngành. Tuy nhiên, hành trình này không hề dễ dàng, đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng cả về mặt học thuật, tài chính lẫn tư duy chiến lược.
Theo Thông tư số 15 năm 2014 của Bộ Giáo dục và Đào tạo, người học tại Việt Nam được phép tham gia các chương trình thạc sĩ trái ngành, với điều kiện phải đáp ứng yêu cầu về văn bằng tốt nghiệp đại học và hoàn thành các môn học bổ sung kiến thức liên quan đến ngành học mới. Điều này mở ra cơ hội cho nhiều người muốn chuyển đổi hoặc mở rộng lĩnh vực chuyên môn của mình.
Tuy nhiên, học thạc sĩ trái ngành không phải là quyết định đơn giản, vì chi phí đào tạo thạc sĩ thường khá cao và đòi hỏi sự đầu tư nghiêm túc về thời gian lẫn công sức. Đặc biệt, đối với những người có lịch trình bận rộn, việc học trái ngành sẽ càng thách thức hơn, đòi hỏi bạn phải cân nhắc kỹ lưỡng.
Người học cần nghiên cứu kỹ về chương trình học, bao gồm cấu trúc và nội dung đào tạo, cũng như khả năng tích hợp với nền tảng kiến thức hiện có. Ví dụ, nếu bạn muốn học thạc sĩ về Công nghệ Thông tin, nhưng chuyên ngành đại học của bạn không liên quan đến công nghệ, bạn sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc theo kịp chương trình học, trừ khi bạn sẵn sàng đầu tư thêm thời gian để học các kiến thức nền tảng về IT.
Ngoài ra, điều kiện đầu vào của từng chương trình thạc sĩ cũng rất quan trọng. Hãy xem xét mức độ phù hợp của ngành học mới với mục tiêu nghề nghiệp của bạn. Sự lựa chọn này không chỉ ảnh hưởng đến khả năng hoàn thành chương trình học mà còn quyết định cơ hội việc làm và sự phát triển lâu dài trong tương lai. Một quyết định đúng đắn sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian, chi phí và đạt được kết quả học tập tốt nhất.
Những điều kiện học thạc sĩ trái ngành
- Có bằng đại học hợp lệ
Ứng viên phải sở hữu bằng tốt nghiệp đại học do một cơ sở giáo dục có uy tín được Bộ Giáo dục và Đào tạo công nhận. Trong trường hợp bằng cấp được cấp bởi trường đại học nước ngoài, cần có bản dịch công chứng sang tiếng Việt và giấy chứng nhận từ Cục Quản lý chất lượng của Bộ Giáo dục và Đào tạo để đảm bảo giá trị pháp lý. - Hoàn thành các học phần bổ sung
Để đáp ứng yêu cầu đầu vào, người học cần tham gia các khóa học hoặc môn học bổ sung nhằm trang bị kiến thức cơ bản liên quan đến chuyên ngành Thạc sĩ mà họ dự định theo học. - Kinh nghiệm làm việc liên quan
Một số chương trình yêu cầu ứng viên phải có ít nhất 3-7 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực chuyên môn phù hợp với ngành học Thạc sĩ dự tuyển. Điều này giúp đảm bảo người học có nền tảng thực tiễn để theo kịp chương trình. - Chứng chỉ ngoại ngữ đạt chuẩn
Nếu ứng viên có chứng chỉ tiếng Anh quốc tế, chẳng hạn IELTS từ 6.0 trở lên (hoặc tương đương), họ có thể được miễn thi môn tiếng Anh. - Hồ sơ hoàn chỉnh và đảm bảo sức khỏe
Ứng viên phải chuẩn bị đầy đủ các tài liệu hồ sơ theo yêu cầu của chương trình và đảm bảo có sức khỏe tốt để theo đuổi lộ trình học tập một cách hiệu quả.
Những điều kiện trên là cơ sở để đảm bảo bạn đủ tiêu chuẩn nhập học Thạc sĩ trái ngành. Hãy tìm hiểu kỹ các yêu cầu cụ thể của chương trình bạn quan tâm để lên kế hoạch học tập và nộp hồ sơ đúng thời hạn.
Tại AIT Việt Nam, các chương trình Thạc sĩ được thiết kế linh hoạt, đáp ứng nhu cầu của người học trái ngành, từ việc cung cấp nền tảng kiến thức chuyên môn đến cơ hội học tập với đội ngũ giảng viên quốc tế. Các chương trình nổi bật như Thạc sĩ Quản trị Kinh doanh (EMBA), Thạc sĩ ESG, Thạc sĩ Phân tích Kinh doanh và Chuyển đổi Số (BADT), hay Thạc sĩ Quản lý Dự án trong Xây dựng (MPM) là lựa chọn lý tưởng cho những ai mong muốn bứt phá trong sự nghiệp và mở rộng chuyên môn của mình.
Tham khảo ngay các chương trình Thạc sĩ tại AIT khai giảng năm 2025